Ziekten
Dokters en chirurgijns
Ziek zijn is beslist geen pretje, dat weten jullie allemaal wel. Ik zal jullie eens wat meer vertellen over de dokters en chirurgijns.
Alleen als je heel erg ziek bent, dan wordt de dokter erbij gehaald. Een bezoek van zo’n geleerde man kost erg veel geld. Als de ziekte minder erg is, wordt de chirurgijn erbij gehaald. Die is niet zo slim, maar weet met de meest gewone ziekten vaak toch wel raad. Daarom is hij goedkoper dan de dokter. Je kunt zeggen dat het een hulpje van de dokter is. Ook al is de dokter slimmer dan de chirurgijn, zelfs hij weet vaak niet hoe het komt dat iemand ziek wordt. Hij probeert meestal van alles uit om iemand beter te maken. Hij kijkt naar de stand van de sterren of spreekt een moeilijke zin uit boven het geneesmiddel in de hoop dat de patiënt beter wordt. Een dokter is dus niet te vergelijken met een dokter in jullie tijd.
Wat ons is overkomen!
Laatst had vader zo’n kiespijn dat de dokter moest komen. Hij moest van de dokter een bloedkoralen ketting dragen. Gelukkig was de kiespijn na een paar dagen weer over, maar of dat door de ketting kwam?
Een ergere ziekte trof een zus van mij. Ze leed namelijk aan de pokken. Door haar man werd ze naar een gasthuis gebracht, haar hele lichaam was overdekt met wonden. In het gasthuis lagen ook veel soldaten. Toen een legerarts zijn ronde deed, zag hij mijn zus liggen en schrok van haar wonden. Hij bekeek haar, goot 'sterck waeter' op hennep en legde dit op haar wonden. Dit deed mijn zus ongelofelijk veel pijn. Haar man vroeg de legerarts waarom hij dat deed en weet je wat hij zei: 'Uw zuster is ongeneeselijk ziek, door deze pijn zal haar hart barsten en zal ze doodgaan.' Jullie begrijpen wel dat ik ontroostbaar was na dit nieuws.
Wonder boven wonder is mijn zuster blijven leven! Een non die toevallig voorbij kwam hoorde de legerarts praten en heeft mijn zus uit het gasthuis meegenomen en haar op een mesthoop gelegd om haar daar te laten kreperen. Daar vond een boer haar en hij was zo lief een fatsoenlijke dokter te halen, die mijn zus binnen vier weken genas! We hebben groot feest gevierd, dat snap je wel!
In een dorpje vlakbij is laatst een heel besmettelijke ziekte uitgebroken. Er waren heel veel mensen ziek geworden. De dokter kon er heel weinig aan doen, omdat hij niet wist hoe de ziekte ontstaan was. Hij heeft toen tegen alle mensen van het dorp gezegd dat ze de ramen en de deuren dicht moesten houden. Toch gingen er heel veel mensen dood aan die ziekte. Zelfs mensen bij ons in het dorp zijn toen ziek geworden. Dagen hebben we binnen gezeten met de ramen en de deuren dicht. Dat was heel eng! De dokter kon de ziekte niet stoppen.'Geckenhuysen of dolhuysen'
In belangrijke plaatsen in Nederland vind je de zogenaamde 'geckenhuysen' of 'dolhuysen'. Hier komen patiënten in terecht die hun eigen kost nog kunnen verdienen. Vrouwen moeten daar spinnen en de mannen laat men verfhout raspen. Van tijd tot tijd mag je in zo'n huis gaan kijken, de 'gecken' bezichtigen. Ik vind dit persoonlijk erg zielig en zal er nooit heen gaan.
Het ziekenhuis
Inmiddels ben ik een beetje op de hoogte van de verschillende ziektes die hier voorkomen: Difterie, buikfytus, vlektyfus, syfilis, cholera en dysenterie. Wanneer je aan een van deze ziektes lijdt kun je in een ziekenhuis terecht komen. Of je hier beter van wordt, is maar de vraag: Je slaapt er op stro op de grond, met veel mensen door elkaar. Er is slechte ventilatie, onregelmatig en vaak bedorven voedsel en veel ongedierte. Iedereen die er ligt heeft wel wat anders, dus de kans bestaat dat je nog zieker uit het ziekenhuis komt dan hoe je erin gaat!
De microscoop
In 1673 vindt een knappe geleerde, Van Leeuwenhoek, de microscoop uit. Met dit apparaat wat tot honderd maal kan vergroten, zag hij voor het eerst bacteriën in regendruppels en tandaanslag. Hij legde echter geen verband tussen bacteriën en ziekten. Vanuit heel de wereld kwamen geleerden naar ons land om de microscopen te mogen bekijken. Hoe Van Leeuwenhoek zijn lenzen sleep, heeft hij echter nooit verteld.
Later hebben ze de microscoop verbeterd en gebruikt bij het onderzoeken van ziektes.
